Stellenbosch Papers in Linguistics Plus

Oranjerivierafrikaans, ŉ Argeologiese Genealogie. Deel I. 1595-1916

Luan Staphorst — Fri, 19 Apr 2024 13:53:58 +0000

Dié eerste deel van ŉ vierdelige artikelreeks ondersoek die geskiedenis van die sosiolinguistiek relatief tot Oranjerivierafrikaans, een van die drie hoofdialekkontinuums van Afrikaans, van die periode 1595 tot 1916. Begrond in die linguistiese geskiedskrywing in die breë, en Michel Foucault se argeologiese en genealogiese oriënterings in die besonder, skets die artikeldeel hoe die intellektuele geskiedenis van Oranjerivierafrikaans in die “voortyd” van 1595-1843, en die meer formele Europeestalige sosiolinguisties georiënteerde studies van die tydperk 1844-1916 – dit wil sê die tydperk van die sosiolinguistiek oor Afrikaans, maar nie in Afrikaans nie – daar uitgesien het. Die optekenings van reisigers en dagboekskrywers, insluitende Willem ten Rhyne, Peter Kolbe, Otto Mentzel, John Barrow en Hinrich Lichtenstein, asook meer professionele taalkundiges, insluitende Antoine Changuion, Wilhelm Bleek, Thomas le Roux, Jac van Ginneken, en Theophilus Hahn, word bespreek. Ter afsluiting van die artikeldeel word die oorgangstydsgees van die eerste en tweede taalbewegings in verhouding tot die bewussyn oor Afrikaans vermeld. Hierdeur daag die artikelreeks vier sentrale veronderstellings oor die taalvorm uit, naamlik dat daar ŉ gebrek aan bronne oor die taalvorm is, dat dit redelik “onsigbaar” is, dat dit as ŉ Swart Afrikaanse taalvorm getipeer kan word, en dat Kaapse Afrikaans, eerder as Oranjerivierafrikaans, as die “oudste” vorm van Afrikaans beskou moet word.

________________________________________________________________________________________________________________

This first part of a four-part article series investigates the history of sociolinguistics relative to Orange River Afrikaans, one of Afrikaans’s three main dialect continuas, from the period 1595 to 1916. Grounded in linguistic historiography broadly construed, and Michel Foucault’s archaeological and genealogical orientations specifically, this part of the article sketches how the intellectual history of Orange River Afrikaans in the period 1595-1916 figured through two Zeitgeists – the ‘pre-time’ of 1595-1843, and the more professional European-language sociolinguistic orientated studies of the period 1844-1916. This constitutes the period of sociolinguistics about Afrikaans, but not in Afrikaans. The writings of travellers and journal keepers, including Willem ten Rhyne, Peter Kolbe, Otto Mentzel, John Barrow and Hinrich Lichtenstein, and more professional linguists, including Antoine Changuion, Wilhelm Bleek, Thomas le Roux, Jac van Ginneken, and Theophilus Hahn, are discussed. In conclusion to this part of the article series, mention is made of the transitionary period of the first and second language movements relative to the consciousness around Afrikaans. Through this, the article series challenges four central and dominant presuppositions on Orange River Afrikaans, namely that there are limited sources available relative to it, that it constitutes an ‘invisible’ language form, that it can be typified as an expression of Black Afrikaans, and that Kaaps (Cape Afrikaans), rather than Orange River Afrikaans, should be regarded as the ‘oldest’ form of Afrikaans.

Oranjerivierafrikaans, ŉ Argeologiese Genealogie. Deel II. 1917-1979

Luan Staphorst — Fri, 19 Apr 2024 13:55:21 +0000

Dié tweede deel van ŉ vierdelige artikelreeks ondersoek die geskiedenis van die sosiolinguistiek relatief tot Oranjerivierafrikaans, een van die drie hoofdialekkontinuums van Afrikaans, van die periode 1917 tot 1979. Begrond in die linguistiese geskiedskrywing in die breë, en Michel Foucault se argeologiese en genealogiese oriënterings in die besonder, skets die artikeldeel hoe die intellektuele geskiedenis van Oranjerivierafrikaans in die tydsgees van die diskoers van ras- en taalverbastering van 1917-1939, en die tydsgees van die taalatlas van 1940-1979, daar uitgesien het. Hierdie periode sien die vestiging van Afrikaanstalige taalkunde. Die optekenings van ondere andere Gideon von Wielligh, Stephanus Boshoff, John Rademeyer, Abel Coetzee, en Stephanus Louw word bespreek. Hierdeur daag die artikelreeks vier sentrale veronderstellings oor die taalvorm uit, naamlik dat daar ŉ gebrek aan bronne oor die taalvorm is, dat dit redelik “onsigbaar” is, dat dit as ŉ Swart Afrikaanse taalvorm getipeer kan word, en dat Kaapse Afrikaans, eerder as Oranjerivierafrikaans, as die “oudste” vorm van Afrikaans beskou moet word.

______________________________________________________________________________________________________________________

This second part of a four-part article series investigates the history of sociolinguistics relative to Orange River Afrikaans, one of Afrikaans’s three main dialect continuas, from the period 1917 to 1979. Grounded in linguistic historiography broadly construed, and Michel Foucault’s archaeological and genealogical orientations specifically, this part of the article sketches how the intellectual history of Orange River Afrikaans in the period 1917-1979 can be divided into two Zeitgeists – the time of the discourse of racial and linguistic bastardization of 1917-1939, and the time of the linguistic atlas of 1940-1979. This constitutes the period of the establishment of Afrikaans-language scholarship. The writings of Gideon von Wielligh, Stephanus Boshoff, John Rademeyer, Abel Coetze, and Stephanus Louw are discussed. Through this, the article series challenges four central and dominant presuppositions on Orange River Afrikaans, namely that there are limited sources available relative to it, that it constitutes an “invisible” language form, that it can be typified as an expression of Black Afrikaans, and that Kaaps (Cape Afrikaans), rather than Orange River Afrikaans, should be regarded as the “oldest” form of Afrikaans.

Oranjerivierafrikaans, ŉ Argeologiese Genealogie. Deel III. 1980-1998

Luan Staphorst — Fri, 19 Apr 2024 13:56:28 +0000

Dié derde deel van ŉ vierdelige artikelreeks ondersoek die geskiedenis van die sosiolinguistiek relatief tot Oranjerivierafrikaans, een van die drie hoofdialekkontinuums van Afrikaans, van die periode 1980 tot 1998. Begrond in die linguistiese geskiedskrywing in die breë, en Michel Foucault se argeologiese en genealogiese oriënterings in die besonder, skets die artikeldeel hoe die intellektuele geskiedenis van Oranjerivierafrikaans in die tydsgees van die diskoers van dialektologie van 1980-1998 en die tydsgees van die besinning van taalidentiteit sedert die 1980’s getipeer kan word. Hierdie periode sien die hoogbloei van die Afrikaanse sosiolinguistiek, veral wat veldwerkdialektologie betref. Die optekenings en navorsing van ondere andere Christo van Rensburg, Hans du Plessis, Hendrina Nieuwoudt, Vic Webb, Hans den Besten, en Gabriël Nienaber word bespreek. Hierdeur daag die artikelreeks vier sentrale veronderstellings oor die taalvorm uit, naamlik dat daar ŉ gebrek aan bronne oor die taalvorm is, dat dit redelik “onsigbaar” is, dat dit as ŉ Swart Afrikaanse taalvorm getipeer kan word, en dat Kaapse Afrikaans, eerder as Oranjerivierafrikaans, as die “oudste” vorm van Afrikaans beskou moet word.

___________________________________________________________________________________________________________________

Abstract

This third part of a four-part article series investigates the history of sociolinguistics relative to Orange River Afrikaans, one of Afrikaans’s three main dialect continuas, from the period 1980 to 1998. Grounded in linguistic historiography broadly construed, and Michel Foucault’s archaeological and genealogical orientations specifically, this part of the article sketches how the intellectual history of Orange River Afrikaans in this period can be divided into two Zeitgeists – the time of dialectology of 1980-1998 and the time of language identity since 1980. This period sees the height of Afrikaans fieldwork dialectology. The writings and research of Christo van Rensburg, Hans du Plessis, Hendrina Nieuwoudt, Vic Webb, Hans den Besten and Gabriël Nienaber are discussed. Through this, the article series challenges four central and dominant presuppositions on Orange River Afrikaans, namely that there are limited sources available relative to it, that it constitutes an “invisible” language form, that it can be typified as an expression of Black Afrikaans, and that Kaaps (Cape Afrikaans), rather than Orange River Afrikaans, should be regarded as the “oldest” form of Afrikaans.

Oranjerivierafrikaans, ŉ Argeologiese Genealogie. Deel IV. 1999-2021

Luan Staphorst — Fri, 19 Apr 2024 13:57:32 +0000

Dié laaste deel van ŉ vierdelige artikelreeks ondersoek die geskiedenis van die sosiolinguistiek relatief tot Oranjerivierafrikaans, een van die drie hoofdialekkontinuums van Afrikaans, van die periode 1999 tot 2021. Begrond in die linguistiese geskiedskrywing in die breë, en Michel Foucault se argeologiese en genealogiese oriënterings in die besonder, skets die artikeldeel hoe die huidige periode in die intellektuele geskiedenis van Oranjerivierafrikaans as die tydsgees van tekstualiteit opgesom kan word. Die periode sien die hoogbloei van die aandag aan geskrewe tekste – sowel argivale bronne as meer resente skeppende skryfwerk. Hiernaas word die deurentydsgees van romantiese pittigheid, ŉ benadering wat die ganse Afrikaanse sosiolinguistiek deurspek, bespreek. Die optekenings en navorsing van ondere andere Sanet du Plessis, Frank Hendricks, Annél Otto, Elvis Saal, Donovan Lawrence, Carla Luijks, Luan Staphorst, Camilla Christie, Daan Wissing, en Hendrik Theys word bespreek. Hierdeur daag die artikelreeks vier sentrale veronderstellings oor die taalvorm uit, naamlik dat daar ŉ gebrek aan bronne is, dat dit redelik “onsigbaar” is, dat dit as ŉ Swart Afrikaanse taalvorm getipeer kan word, en dat Kaapse Afrikaans, eerder as Oranjerivierafrikaans, as die “oudste” vorm van Afrikaans beskou moet word.

____________________________________________________________________________________________________________________

This last part of a four-part article series investigates the history of sociolinguistics relative to Orange River Afrikaans, one of Afrikaans’s three main dialect continuas, from the period 1999 to 2021. Grounded in linguistic historiography broadly construed, and Michel Foucault’s archaeological and genealogical orientations specifically, this part of the article sketches how the intellectual history of Orange River Afrikaans in this period can be summarised as the Zeitgeist of textuality. This period sees the height of the study of written texts – of both archival and creative writing. A final discussion focuses on the discourse of “romantic curiosa”, a discourse that has pervaded the study of Orange River Afrikaans since the onset of Afrikaans sociolinguistics. The writings and research of, amongst others, Sanet du Plessis, Frank Hendricks, Annél Otto, Elvis Saal, Donovan Lawrene, Carla Luijks, Luan Staphorst, Camilla Christie, Daan Wissing, and Hendrik Theys are discussed. Through this, the article series challenges four central and dominant presuppositions on Orange River Afrikaans, namely that there are limited sources available relative to it, that it constitutes an “invisible” language form, that it can be typified as an expression of Black Afrikaans, and that Kaaps (Cape Afrikaans), rather than Orange River Afrikaans, should be regarded as the “oldest” form of Afrikaans.